İNCELEME
Şiir boşuna yazılmış olmayacak.’ Pablo Neruda
Şilili şair Pablo Neruda, ‘düşmanlar’ adlı şiirinde ‘bir ceza istiyorum’ der her mısradan sonra; pido castigo.
DÜŞMANLAR
Barut dolu tüfekleriyle geldiler
Ateş buyruğu verdiler acımadan
Şarkı söyleyen bir halkla karşılaştılar
Sevgiyle ve görev aşkıyla birleşmiş bir halk
Ve bayrağıyla birlikte düştü
İncecik genç kız
Ve köşede vuruldu
Yaralı genç adam
Ve halkın şaşkınlığı içinde ölülerin
Öfke ve acıyla düştüğünü gördü
O zaman bu yerde
Bayraklar kanı emmek üzere alçaldılar
Ve yeniden katiller anlacında yüceldiler
Ölüler adına
Bizim Ölülerimiz adına
Bir ceza istiyorum
Vatana kan sıçratanlara
Bir ceza istiyorum
Bu suçla
İktidara gelen hayın için
Bir ceza istiyorum
Can çekişmeyi başlatanlar için
Bir ceza istiyorum
Bu suçu savunanlar için
Bir ceza istiyorum
Kanımızı emmiş ellerini
Bana uzatsınlar istemiyorum
Bir ceza istiyorum
Onları evlerinde rahat ve elçi olsunlar diye değil
Onları burda, bu yerde, suçlu ve hüküm giymiş olarak
Görmek istiyorum
Bir ceza istiyorum
İlhan Berk ‘Tarih’ adlı şiirinde der ki;
Neler çekmiş halkım
Türküler şahit
Elimizde bir yazılı tarih var. Krallardan, İmparatorlardan, Paşa ve Pahdişahlardan bu yana elimizdeki tarih hep ezenlerin başarı tarihidir. Bu başarı, katledilen, yok edilen halklara karşı elde edilen başarılardır. Kısaca ezenlerin tarihi diyebiliriz buna.
Halkların tarihi ise, kendini şiirlerde, türkülerde, ağıtlarda bize gösterir. Şiirler şahit, türküler şahit, ağıtlar şahit halkların tarihine…
Şairler, Halk Ozanları ve Yazarlar yazdıklarıyla birçok bedel ödemişlerdir hâlâ da ödüyorlar. Şarkılarını, türkülerini özgürce söylemek için sanatçılar ülkemizde ölüm orucuna yattılar. Grup Yorum elemanları İbrahim Gökçek ve Helin Bölek bu yüzden canlarından oldular.
İranlı sanatçı Shervin Hajipour, İran’da katledilen Mahsa Amini için yazıp bestelediği ‘Baraye’ (uğruna) şarkısı için tutsak edilerek hapishaneye atılıyor.
Uğruna
Özgürce sokaklarda dans edebilmek için,
Sevdiklerimizi öpmekten korktuğumuz için,
Kız kardeşim, kız kardeşin, kız kardeşlerimiz için,
Paslı zihinleri yenilemek için,
Utanç için, parasızlık için,
Normal bir hayat hasreti için,
Çocuk işçilerin kayıp hayalleri için,
Bu diktatör ekonomi için,
Soluduğumuz bu kirli hava için,
Valiasr caddesi ve onun yıpranmış ağaçları için,
Nesli tükenmekte olan ‘Pirouz*’ için,
Katledilen masum sokak köpekleri için,
Önüne geçemediğimiz tüm gözyaşları için,
Tekrar eden bu tüm görüntüler için,
Gülen bu yüzler için,
Tüm öğrenciler ve onların geleceği için,
Zorunlu bırakıldığımız bu cennet için,
Hapisteki aydınlar için,
Mülteci çocuklar için,
Tüm bu ‘için’lerin tekrarlanmaması için,
Tüm bu anlamsız sloganlar için,
Yerlebir edilen yuvalar için,
Huzur hissi için,
Uzun karanlık gecelerden sonra gün doğumu için,
Sakinleştirici ve uykusuzluk hapları için,
İnsan, vatan ve ferah için,
Erkek olarak doğmayı dileyen kız için,
Kadın yaşamı ve özgürlüğü için,
Özgürlük için,
Özgürlük için,
Özgürlük için.
(Pirouz : İran Çitası)
Şiiri baştan sona dize dize ele aldığımızda, İran molla rejiminin neden bir sanatçıyı içeri attığını daha net şekilde görebiliriz.
Bütün özgürlükler için…
Haydar Doğan
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.